Przyczyny nieśmiałości
Zdaniem psychologów rozwojowych, nieśmiałość jest poczuciem dyskomfortu, odczuciem, że jest się „nie na miejscu”, i wycofaniem się z działań w obecności innych osób. Osoba nieśmiała jest świadoma swojego lęku, ma tendencje do refleksji i analizowania własnych zachowań i uczuć, co jeszcze bardziej ją hamuje w jej aktywności.
Istnieje wiele poglądów wyjaśniających przyczyny pojawiania się nieśmiałości: dziedziczenie jej w genach, objaw niezaspokojonych potrzeb (psychoanaliza), skutek słabego wyniku treningu społecznego (behawioryzm), nadanie przez innych etykiety „nieśmiały” osobie, która zaczyna przejawiać takie zachowania (psychologia społeczna). Nieśmiałość, jak wykazali badacze mózgu, wiąże się z pewnymi różnicami w funkcjonowaniu mózgu:
- większym pobudzeniem ciała migdałowatego, odpowiedzialnego za regulację powstawania strachu i czujności na zagrożenie u osób nieśmiałych,
- mniejszą objętością istoty szarej i białej przedniej i środkowej części zakrętu obręczy u osób nieśmiałych (te okolice mózgu biorą udział w regulacji procesów uwagi, kontroli wzbudzania emocjonalnego oraz funkcji napędowo-motywacyjnych),
- zwiększoną budową płacika ciemieniowego dolnego, odpowiedzialnego za przetwarzanie informacji związanych z samym sobą i analizą bodźców twarzy.
Zdaniem Barbary Harwas-Napierały, nieśmiałość jest efektem kształtowania się osobowości na podstawie przeżytych doświadczeń rodzinnych i społecznych. Na wycofanie dziecka oddziałują:
- sama nieśmiałość rodziców, którą dziecko ma okazję obserwować w kontaktach interpersonalnych,
- postawy wychowawcze rodziców, szczególnie nadopiekuńczość – opóźniająca osiągnięcie dojrzałości emocjonalnej przez dziecko i wzmacniająca niewiarę we własne możliwości – oraz postawa nadmiernie wymagająca, która u dziecka powoduje brak wiary we własne możliwości i działanie, lęk, negatywną ocenę, zaniżoną samoocenę.
Nieśmiałość pociąga za sobą całą gamę skutków: od lekkiego uczucia skrępowania, nieuzasadnionego lęku przed ludźmi, aż do skrajnej nerwicy. Wyróżnia się nieśmiałość: chwilową (przeżywanie stanu w pew...
Pozostałe 90% treści jest dostępne tylko dla Prenumeratorów.
