RODO w praktyce szkolnej. Zgoda na przetwarzanie danych osobowych

Zgodnie z prawem: ochrona danych osobowych

Szkoły i placówki oświatowe przetwarzają duże ilości danych osobowych uczniów i ich rodziców. Najczęściej odbywa się to na mocy wskazanego przepisu prawa, jednak wiele danych osobowych przetwarza się na podstawie zgody uzyskanej od rodziców lub pełnoletniego ucznia. Obowiązkiem dyrektora jest zapewnienie, aby zgody były pozyskiwane zgodnie z prawem.

Wmaju 2021 r. upłyną trzy lata od rozpoczęcia stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (dalej: RODO). Pomimo stosunkowo długiego okresu na przystosowanie szkół i placówek oświatowych do nowych przepisów w dalszym ciągu pojawiają się trudności z ich właściwą interpretacją. Z drugiej strony obywatele, w tym osoby bezpośrednio lub pośrednio związane ze środowiskiem oświaty, są coraz bardziej świadomi swoich praw i coraz częściej ślą skargi do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Aby się przed nimi ustrzec, należy zweryfikować prawidłowość przebiegu procesu przetwarzania danych osobowych w szkole. Okazuje się, że błędy i zaniedbania w tym zakresie nie należą do rzadkości.

Zgoda jako jedna z przesłanek do przetwarzania danych

Dane osobowe dzielimy na zwykłe i szczególnie chronione. Dane szczególnie chronione to dane ujawniające pochodzenie rasowe lub etniczne, poglądy polityczne, przekonania religijne lub światopoglądowe, przynależność do związków zawodowych, dane genetyczne, biometryczne w celu jednoznacznego zidentyfikowania osoby fizycznej, dane dotyczące zdrowia, seksualności lub orientacji seksualnej. 
Dane zwykłe można przetwarzać wyłącznie na podstawie przesłanek określonych w art. 6 ust. 1 RODO. Pierwsza z nich stanowi, że przetwarzanie danych osobowych jest zgodne z prawem, gdy osoba, której dane dotyczą, wyraziła na to zgodę w jednym lub większej liczbie określonych celów. Zgoda może być wydana na podstawie oświadczenia lub wyraźnego działania potwierdzającego. Przykładem wyraźnego działania potwierdzającego jest złożenie podania do dyrektora o przyjęcie do pracy w związku z prowadzonym naborem na określone stanowisko. Pisemne oświadczenie wyrażające zgodę na przetwarzanie danych zawartych w podaniu nie jest tutaj potrzebne. Jeżeli jednak CV kandydata miałoby być wykorzystywane do kolejnych rekrutacji, potrzebna jest odrębna zgoda.
Wyraźnymi działaniami potwierdzającymi wyrażenie zgody są także:

  • kliknięcie okienka w formularzu elektronicznym,
  • wysłanie wiadomości e-mail,
  • zarejestrowane wypowiedzenie „zgadzam się”.

Uzyskanie wyłącznie ustnej zgody w obecności obiektywnych świadków jest ryzykowne ze względu na zasadę rozliczalności, nakładającą na administratora obowiązek udowodnienia, że dane osobowe są przetwarzane zgodnie z prawem, przejrzyście i rzetelnie, a co za tym idzie – także udokumentowania posiadanych zgód. W sytuacjach „awaryjnych” może się jednak przydać.
Przetwarzanie danych szczególnie chronionych jest co do zasady zabronione. Zakaz nie ma jednak charakteru bezwzględnego. Są bowiem wyjątki dopuszczające przetwarzanie tego typu danych, które w RODO zostały określone w art. 9 ust. 2. Tak jak w przypadku danych zwykłych, pierwszą przesłanką legalizującą przetwarzanie danych szczególnie chronionych jest zgoda, przy czym jej wyrażenie przez osobę, której dane dotyczą, musi być wyr...

Pozostałe 90% treści jest dostępne tylko dla Prenumeratorów.

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI