Roczne rachunki, czyli rozliczenie wydatkowania dotacji

Zgodnie z prawem

Koniec roku zwykle skłania do robienia rachunków – nie tylko sumienia, ale i finansowych. Prowadząc placówkę oświatową, w której głównym lub jedynym źródłem finansowania są dotacje oświatowe, należy porządnie się przygotować do rozliczenia wydatków dotacyjnych. Ponieważ dotacje pochodzą ze środków publicznych, co oznacza, że ich otrzymanie i wydatkowanie podlega szczególnym regulacjom.

Warto na początku wskazać na podstawowe przepisy dotyczące dotacji, nie tylko ściśle dotacji oświatowej, ale regulujące zasady ogólne dotacji. Zastosowanie ma ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych. W niej znajdziemy zapisy, na których podstawie oceniane będą Państwa rozliczenia.
Należy najpierw zaznaczyć, że rokiem budżetowym jest zgodnie z ustawą rok kalendarzowy. Ma to istotne znaczenie dla ustalania dat np. otrzymania i wydatkowania dotacji, a co za tym idzie – prawidłowego jej rozliczenia. Wobec tego rok budżetowy zaczyna się 1 stycznia (od godz. 0:00), a kończy 31 grudnia o 23:59. Wszystkie zdarzenia gospodarcze i finansowe, jakie zachodzą w tym okresie, przypisane są do danego roku budżetowego (obecnie roku 2023). 
Ma to znaczenie w świetle zasady, że rozliczeniu z dotacji w ramach danego roku podlegają wydatki dokonane w trakcie tego roku. Mówi o tym art. 35 ust. 3 ustawy z 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (dalej: u.f.z.o.), stanowiąc, że dotacja może być wykorzystana wyłącznie na pokrycie wydatków związanych z realizacją zadań określonych w ust. 1, poniesionych w roku budżetowym, na który dotacja została udzielona, niezależnie od tego, którego roku dotyczą te zadania. Ten przepis przeciął odwieczne dyskusje, czy np. przelewy ZUS w styczniu za wynagrodzenia grudniowe zaliczać do roku bieżącego (tego od stycznia), czy poprzedniego (z grudniem). Obecnie reguła nakazuje rozliczenie tych wydatków w roku ich poniesienia, czyli zaliczenie do wydatków w styczniu. 

Jakie przepisy obowiązują w rozliczaniu dotacji 

Podstawowym aktem prawnym stanowiącym źródło zarówno udzielania, jak i wydatkowania dotacji jest oczywiście ustawa o finansowaniu zadań oświatowych. W szczególności zastosowanie znajdą art. 36 i 38 tej ustawy. 
Art. 36 stanowi podstawę do kontrolowania przez organy dotujące prawidłowości pobrania i wykorzystania dotacji. Ten przepis jest podstawą do przeprowadzania kontroli przez organy dotujące – właściwe samorządy. Zawiera on przepisy o charakterze porządkowym, ale nie reguluje całości tego zagadnienia. Z kolei przepisy zawarte w art. 38 stanowią tzw. delegację ustawową dla organów stanowiących JST do regulowania w drodze uchwał trybu udzielania i rozliczania dotacji oraz trybu przeprowadzania kontroli prawidłowości ich pobrania i wykorzystania, w tym zakresu danych, które powinny być zawarte we wniosku o udzielenie dotacji i w rozliczeniu jej wykorzystania.
Na ich podstawie rady gmin (miast) czy powiatów podejmują uchwały, które potocznie określamy jako uchwały „dotacyjne”. W nich są uregulowane (bardziej szczegółowo niż w ustawie) kwestie prowadzenia zarówno kontroli dotacji, jak i jej rozliczania. Zwykle przepisy zawierane w uchwałach są w tych zakresach nadzwyczaj lakoniczne i skromne, ograniczają się do kilku paragrafów ogólnie mówiących, co można kontrolować, oraz – co jest obecnym tematem – w jaki sposób i w jakich terminach dokonywać rozliczenia wydatkowania dotacji. Są to jednak regulacje ważne dla organów prowadzących niepubliczne i publiczne jednostki oświatowe, uchwała bowiem określa termin złożenia sprawozdania rocznego wykorzystania dotacji. Taki termin nie jest ustalony w żadnej ustawie, wobec tego określany jest wyłącznie uchwałą rady danej JST. Mogą to być różne daty, ale niemal zawsze mieszczą się w styczniu następnego roku, zwykle ok. połowy miesiąca. Co ważne, uchwała zawiera też załączniki, z których jednym jest wzór rocznego (lub okresowego) rozliczenia wykorzystania udzielonej dotacji. 
Zdarzają się uchwały podejmowane przez samorządy, które wymagają złożenia rozliczenia dotacji także w trakcie roku budżetowego, jako rozliczenie cząstkowe czy okresowe. Należy wiedzieć i pamiętać, że zgodnie z przepisami dotacja ma charakter roczny i wyłącznie roczne rozliczenie ma moc wiążącą i stanowi o rzeczywistym wykorzystaniu dotacji. 
Jak wskazano, przepisy zawierają w zasadzie zawsze odniesienie do wzoru rozliczenia. Takie wzory są wszystkim znane, ale mogą się bardzo różnić w poszczególnych gminach czy powiatach, ponieważ wyłącznie uchwała rady określa, jakie informa...

Pozostałe 90% treści jest dostępne tylko dla Prenumeratorów.

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI