Tablica kanban to względnie nowy temat w europejskim zarządzaniu, ale wywodzi się z długiej, bo prawie stuletniej tradycji w japońskim przemyśle. Był – i wciąż jest – jedną z najważniejszych przyczyn, dla których japońskie firmy są tak niezrównane w zakresie efektywności, optymalizacji i wydajności. Pierwsze praktyczne zastosowania datuje się na okres międzywojenny, kiedy to fabryki Toyoty borykały się z niską dostępnością surowców i ogromnym zapotrzebowaniem na samochody na lokalnym rynku. Ogrom projektów i inicjatyw uruchomionych w celu dostosowania niewydajnych procesów do oczekiwań klientów sprawił, że władze firmy i dyrektorzy fabryk musieli uzyskać możliwość śledzenia postępów w nich wszystkich, jednocześnie nie poświęcając cennych godzin pracy na niekończące się konferencje z wykonawcami. Tablica kanban stała się właśnie źródłem takiej możliwości – początkowo kredą na czarnych, szkolnych tablicach, potem markerem na białych, wreszcie tekstem na ekranie komputera, zapisywano status poszczególnych zadań w ramach projektu lub inicjatywy, przynależność do danego inżyniera lub specjalisty, tak by pojedynczy rzut oka na kanban prowadził do oceny postępów. Najprostsze tablice dzielono na trzy rubryki: DO ZROBIENIA, W TRAKCIE, ZROBIONE, w których albo zapisywano konkretne działania, albo pozwalano, by reprezentowały je wystandaryzowane karty zadań, które za pomocą kolorów i kategorii precyzowały swoją ważność, ryzyko lub inne szczegóły. Wszystko zatem komunikowane było całościowo, graficznie, za pomocą dosłownej wizualizacji pracy w toku. Dyrektor mógł szybkim spacerem po fabryce ocenić stan prac kilkudziesięciu projektów w czasie, w którym nie udałoby się ukończyć pojedynczego spotkania z kierownikiem.
Odwiedzając współczesne biurowce i biznesowe kampusy, warto szukać wzrokiem białych tablic, zwykle zapisanych drobnym maczkiem kolorowych markerów, podzielonych na dni tygodnia lub rubryki dedykowane członkom zespołu. Z zewnątrz widać czasem, jak szerokie i wysokie tafle okien biurowców pokrywają rzędy kolorowych karteczek samoprzylepnych. To są przykłady wykorzystania koncepcji kanban w wizualizacji pracy w toku. Tablice bowiem nie opierają się na ścisłych regułach, czy opisanych w grubych podręcznikach kryteriach – powstają organicznie, rozwijane przez korzystających z nich specjalistów i ich przełożonych. Trudniej jest wyśledzić bardziej współczesne, cyfrowe me...
