W poprzednim artykule zaprezentowano krótkie charakterystyki niepublicznych placówek edukacyjnych, tj.: Montessori, Waldorfskie, demokratyczne, leśne i edukacji domowej – potocznie zwanej homeschoolingiem lub nauczaniem domowym. W niniejszej publikacji zostaną przedstawione placówki wyróżnione ze względu na kryterium1: związek wyznaniowy, integracyjne, z oddziałami integracyjnymi, specjalne, a także sportowe i muzyczne.
W niniejszym tekście zaprezentowano krótkie charakterystyki niepublicznych placówek edukacyjnych1: Montessori, Waldorfskich, demokratycznych, leśnych i edukacji domowej – homeschooling. W części drugiej artykułu zostaną przedstawione placówki wyróżnione ze względu na następujące kryteria: związek wyznaniowy, integracyjne, z oddziałami integracyjnymi, specjalne, a także sportowe i muzyczne.
Pojęcie VUCA narodziło się w latach 90. w środowisku wojskowym armii amerykańskiej jako określenie sytuacji, która powstała po zakończeniu zimnej wojny. W ten sposób określano ówczesną rzeczywistość, w której menedżerowie, dyrektorzy i liderzy przedsiębiorstw i organizacji zmuszeni byli podejmować decyzje charakteryzujące się zmiennością i ulotnością (volatility), niepewnością (uncertainty), złożonością (complexity) i niejednoznacznością (ambiquity). Skrótowiec VUCA powstał zatem z pierwszych liter wymienionych wyżej słów z języka angielskiego.
Kompetencje dyrektora placówki oświatowej w Polsce są ściśle związane z jego funkcją zarządczą i dotyczą wielu obszarów funkcjonowania organizacji. Nie jest tajemnicą, że współcześnie dyrektorzy funkcjonują w permanentnym stresie, ciągłym napięciu oraz w niepewnym środowisku nieoczekiwanych zmian i kryzysów.
W ciągu ostatnich kilku tygodni ChatGPT zdominował dyskusję o edukacji i pracy w szkole, zastępując rozmowę o jej o edukacji, jej przyszłości, zmianach i kierunkach, które powinny być inicjowane, lub już właśnie wprowadzane. Z całą pewnością należy jednak stwierdzić, że ChatGPT i jakiekolwiek inne narzędzie nie będzie w stanie zastąpić relacji, zwłaszcza przy organizowaniu wydarzeń w placówce.
Człowiek kompetentny to osoba, która do określonych działań posiada odpowiednie przygotowanie, natomiast kompetencje najczęściej definiuje się w piśmiennictwie jako umiejętności, wiedzę, uzdolnienia oraz postawy[1].
Aby ukończyć szkołę podstawową, każdy uczeń ma obowiązek przystąpić do egzaminu ósmoklasisty, który w tym roku odbędzie się w maju i będzie obejmował następujące przedmioty: język polski, matematykę i język obcy nowożytny. Od 2025 r. formuła egzaminu ósmoklasisty będzie oparta na wiadomościach i umiejętnościach określonych kształceniem ogólnym dla klas I–VIII.
Człowiek kompetentny to osoba, która ma odpowiednie przygotowanie do podejmowania określonych działań. Natomiast jeśli przyjrzymy się różnym definicjom kompetencji, to zauważymy, że najczęściej wskazywanymi ich cechami wspólnymi są umiejętności, wiedza, uzdolnienia oraz postawa. Jakie więc kompetencje powinien mieć dyrektor placówki oświatowej?
Wielu z nas przypisuje rozmaite oceny wydarzeniom, które mają miejsce się w naszym życiu. Zdarza się nam pomyśleć: „widać los tak chciał”, ale też „nigdy mi się nie udaje” albo „ten świat się na mnie uwziął”. Bywa, że tego typu myśli z czasem decydują o znaczeniu danego wydarzenia. Zaczynamy myśleć „los się na mnie uwziął, nigdy mi się nic nie uda”. W efekcie przyczyny całego zła, jakie nas spotyka, lokujemy w czynnikach zewnętrznych typu: świat, system, oni. Tylko nie my! Takie zjawisko w psychologii nazywa się zjawiskiem fuzji. I podobnie jak w teatrze, kiedy już fuzja się pojawi, musi w którymś momencie wystrzelić.
Sposoby zarządzania zmieniają się wraz z całym światem. Niektóre zmiany wymusza technologia, ale najciekawsze są te, które wynikają z lat doświadczeń na dyrektorskim polu i popychają warsztat zarządzania w prawdziwie nowym kierunku. Do takich z całą pewnością należy zwinne zarządzanie, czyli Agile. Znajomość tego podejścia jest o tyle istotna, że dziś wiadomo już z całą pewnością, że prędzej czy później, uwzględniając nieliczne wyjątki, wszyscy menedżerowie będą zwinni.
Dyrektorzy szkół muszą odnaleźć się w nowych warunkach dynamicznie zmieniającego się środowiska szkolnego. Współczesna szkoła realizuje swoje cele w rzeczywistości, w której przenikają się różne uwarunkowania: wewnętrzne, zewnętrzne, lokalne i regionalne, związane z poziomem edukacyjnym oraz aspiracjami uczniów i ich rodziców. W związku z tym zarządzanie szkołą to zarządzanie wieloma jej obszarami. Jest to zadanie złożone, trudne i wymagające olbrzymiej wiedzy, doświadczenia i determinacji oraz odpowiednich kompetencji.
Edukacja jest jedną z najstarszych usług, jaką społeczeństwa i społeczności świadczą sobie nawzajem, wychodząc ze współdzielonego wniosku, że wiedza i umiejętności są kluczami do lepszego, produktywnego życia. Również nie od dziś edukacja stanowi biznes i kieruje się prawami rynku i kapitalizmu. Instytucje edukacyjne, publiczne lub prywatne podlegają ocenom, krytycznemu oglądowi konsumentów, a zatem stanowią usługi, które mimo wsparcia państwowych i międzynarodowych struktur i standardów muszą liczyć się z prawami rynku.
