Jak konstruować statuty na miarę obecnych czasów?

Temat miesiąca

Warunki, w których przyszło ostatnio działać placówkom oświatowym, paradoksalnie spowodowały pewne zamrożenie radosnej twórczości legislacyjnej w wymiarze ustawowym, z jaką mieliśmy do czynienia w minionych latach. Skoncentrowanie się przez legislację ogólnie, a Ministerstwo Edukacji Narodowej w szczególności, na kwestiach związanych z epidemią COVID-19 nieco zastopowało inne zmiany nieustanne dokonywane w przepisach oświatowych. Ale jednocześnie zmieniona sytuacja pokazała w wielu przypadkach, jak niewystarczające są prawne regulacje wobec wyzwań zgotowanych przez trudne okoliczności. Prawnicy mówią, że przepisów nie pisze się na czas, kiedy jest dobrze, ale właśnie na nadzwyczajne sytuacje. 

Jaka nauka płynie z okresu pandemii? 

Kolejne zmiany ustawowe wprowadzane w poprzednich latach wymuszały na organach prowadzących zarówno publiczne, jak i niepubliczne jednostki oświatowe zmiany w ich statutach, dostosowujące je do nowelizowanych przepisów prawnych. Przypomnijmy choćby zmiany w regulacji dotyczącej szkół niepublicznych, uprzednio uzyskujących uprawnienia szkół publicznych, które od września 2019 r. z mocy prawa stały się po prostu takimi szkołami. Jednak dostosowanie ich statutów do zmienionych przepisów było konieczne w terminie do 30 listopada 2019 r. Szerzej pisaliśmy o tym w wydaniu 69 „Forum Placówek Niepublicznych”, w listopadzie 2019 r. 
Przepisy wymuszające zmiany statutów „rozrzucone” są i po innych ustawach, często dosyć odległych czasowo. Dla przykładu: ustawa z dnia 22 listopada 2018 r. o zmianie ustawy Prawo oświatowe, ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw przyniosła zmiany w art. 168 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe w zakresie zgłoszeń do ewidencji innych lokalizacji prowadzenia zajęć przez niepubliczną szkołę lub placówkę. Zmiana ustawy, obowiązująca od 1 września 2019 r., nakazywała dostosowanie organizacji jednostek do zmienionych przepisów, co obejmować winno także ewentualne i konieczne w danych przypadkach zmiany statutu, do 31 sierpnia 2020 r. Takich wcześniejszych zmian było o wiele więcej. 

Jak widać, aktualizacja statutu to niekończąca się praca, a obowiązek jego dostosowywania do zmieniających się przepisów wymaga śledzenia działań legislacyjnych i wychwytywania zmian. 

Aktualne wymagania dotyczące statutów niepublicznych jednostek oświatowych

Podstawowymi przepisami regulującymi te kwestie są oczywiście odpowiednie zapisy ustawy Prawo oświatowe. Dla szkół niepublicznych, a należy przypomnieć, że pojęcie „szkoła” w znaczeniu ustawowym obejmuje także przedszkole, oraz dla placówek takim przepisem jest art. 172 ustawy Prawo oświatowe. Co z niego wynika?

Przede wszystkim istotną regulacją jest określenie, że statut niepublicznej szkoły i placówki nadawany jest przez osobę prowadzącą. Podobnie samo założenie takiej szkoły i placówki wymaga aktu woli tej samej osoby prowadzącej, materializującego się we wniosku o wpis do ewidencji. Szkoły niepubliczne nie mają bowiem jakichś specjalnych aktów założycielskich czy uchwał organów, jak to ma miejsce dla szkół prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego. 

Przepis art. 172 zawiera wymogi, jakie musi spełniać statut niepublicznej szkoły i placówki. Zgodnie z nim w statucie winno się określić:

1. nazwę, typ szkoły lub cel placówki oraz ich siedzibę i zadania;
2. osobę prowadzącą szkołę lub placówkę;
3. organy szkoły lub placówki oraz zakres ich zadań;
4. organizację szkoły lub placówki;
4a. w przypadku szkół prowadzących kształcenie zawodowe, z wyjątkiem szkół artystycznych: 

a) nazwę zawodu lub zawodów, w których kształci szkoła,
b) organizację zajęć edukacyjnych w ramach kształcenia zawodowego...

Pozostałe 90% treści jest dostępne tylko dla Prenumeratorów.

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI