Na pierwszy plan wysuwają się oczywiście trudności finansowe, gdyż prowadzenie jakiejkolwiek placówki edukacyjnej angażuje poważne środki, które trzeba pozyskać z różnych źródeł. Ważną kwestią jest także zatrudnienie lub utrzymanie kadry pedagogicznej w sytuacji, gdy właściwie wszędzie brakuje nauczycieli, a wymagania płacowe w oczywisty sposób rosną wraz z inflacją. Ponadto weszło w życie mnóstwo ważnych przepisów lub zmian ustawowych, z którymi trzeba się zapoznać, ponieważ wpływać będą na funkcjonowanie placówek w nowym roku szkolnym. I wreszcie, wiele osób ma w planach lub już realizuje otwarcie nowych szkół czy przedszkoli, okres wakacyjny będzie więc dla nich czasem wytężonej pracy.
Finansowanie działań placówek z dotacji oświatowej
Prowadzenie szkół, przedszkoli czy innych placówek oświatowych, mimo że zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy Prawo oświatowe nie stanowi działalności gospodarczej, w wielu aspektach zbliżone jest do komercyjnych przedsiębiorstw, szczególnie w kwestiach finansowych.
Podstawowymi środkami, gwarantującymi możliwość prowadzenia działalności oświatowej i w ogromnym stopniu zapewniającymi placówkom płynność finansową, są dotacje udzielane z budżetów samorządów na współfinansowanie działalności szkół i placówek niepublicznych, a także publicznych prowadzonych przez inne osoby niż jednostki samorządu terytorialnego.
Przystępując zatem do planowania budżetu swojej jednostki, należy przede wszystkim wiedzieć albo przewidzieć, na jakie kwoty możemy liczyć w kolejnym okresie roku budżetowego czy szkolnego. Problemem w planowaniu finansowym jest także rozdzielenie tych dwóch okresów. Dotacje są ustalane i wypłacane w roku budżetowym, czyli kalendarzowym, tymczasem placówki zwykle, także dla celów planowania finansowego, funkcjonują w trybie roku szkolnego.
Dotacje udzielane od września do końca roku będą zasadniczo zbliżone kwotowo do tych wypłacanych do sierpnia włącznie, a zmiana może nastąpić w wyniku październikowej aktualizacji podstawowej kwoty dotacji, obowiązującej od listopada do grudnia tego roku. Z dużym wobec tego prawdopodobieństwem można przyjąć, że uzyskiwane w początku roku szkolnego dotacje będą analogiczne do tych wypłacanych do sierpnia, zależnie od liczby uczniów.
Ogólnie można wyróżnić dwie podstawowe metody
finansowania niepublicznej oświaty poprzez dotacje, udzielane z budżetów odpowiednich samorządów.
- Pierwsza oparta jest na stawkach subwencji oświatowej, czyli części oświatowej subwencji ogólnej, przekazywanej z budżetu państwa dla samorządów terytorialnych. Ta subwencja „konkretyzuje” się w postaci tzw. metryczek subwencji oświatowej, sporządzanych dla każdej gminy i powiatu zgodnie z rozporządzeniem w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego, corocznie wydawanym przez resort edukacji.
W ten sposób dotowane są szkoły, zarówno niepubliczne dla dzieci i młodzieży, w których jest realizowany obowiązek szkolny i obowiązek nauki, jak i te dla dorosłych. Taka metoda ustalania i wypłacania dotacji, na podstawie subwencji oświatowej i zgodnie z metryczką dla danej JST, ma tę podstawową zaletę, iż jest z góry znana (w okolicach początku roku budżetowego) i w zasadzie niezmienna w trakcie roku.
- Druga metoda ustalania i udzielania dotacji polega na oparciu się na kosztach ponoszonych na prowadzenie własnyc...