Podstawa prawna przeprowadzania kontroli przez inspekcję sanitarną
Zadania i zakres działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej określa ustawa z dnia 5 grudnia 2018 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Zgodnie z jej art. 1 pkt 5 jest ona uprawniona do sprawowania nadzoru nad warunkami higieny procesów nauczania i wychowania. W ramach bieżącego nadzoru sanitarnego organy PIS kontrolują przestrzeganie przepisów określających wymagania higieniczne i zdrowotne, w szczególności dotyczących:
- higieny środowiska, a zwłaszcza wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, powietrza w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi,
- utrzymania należytego stanu higienicznego nieruchomości,
- warunków przechowywania i sprzedaży żywności, a także warunków żywienia zbiorowego,
- nadzoru nad jakością zdrowotną żywności,
- higieny pomieszczeń i wymagań w stosunku do sprzętu używanego w szkołach i innych placówkach oświatowo-wychowawczych,
- higieny procesów nauczania.
Dodatkowe uprawnienia wynikają z dalszej części ustawy i mają charakter ściśle związany z przeprowadzaniem przez PIS czynności kontrolnych. Zgodnie z art. 25 ust. 1 ustawy państwowy inspektor sanitarny (powiatowy lub wojewódzki, ale również upoważniony pracownik stacji sanitarno-epidemiologicznej) lub Główny Inspektor Sanitarny w związku z wykonywaną kontrolą ma prawo:
- wstępu do obiektów użyteczności publicznej oraz wszystkich pomieszczeń wchodzących w ich skład,
- żądania pisemnych lub ustnych informacji oraz wzywania i przesłuchiwania osób,
- żądania okazania dokumentów i udostępniania wszelkich danych,
- pobierania próbek do badań laboratoryjnych.
W razie stwierdzenia naruszenia wymagań higienicznych i zdrowotnych państwowy inspektor sanitarny może nakazać, w drodze decyzji, usunięcie w ustalonym terminie stwierdzonych uchybień. Jeżeli naruszenie powyższych wymagań spowodowało bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, PIS może nakazać zamknięcie obiektu użyteczności publicznej albo podjęcie lub zaprzestanie innych działań – na podstawie decyzji podlegającej natychmiastowemu wykonaniu.
Ważne
W wyroku NSA z dnia 4 marca 2015 r. (sygn. akt II OSK 1840/13) sąd wskazał, że organy państwowej inspekcji sanitarnej nie mają kompetencji do wydawania decyzji w sprawie usunięcia nieprawidłowości w stanie technicznym budynków lub ich użytkowaniu. Organy te nie są w stanie ustalić, wobec braku instrumentów prawnych, strony zobowiązanej do wykonania ewentualnej decyzji, nie mogą bowiem ustalić winnych nieprzestrzegania wymagań higienicznych i zdrowotnych. Sprawy te należą do organów nadzoru budowlanego, do których należy podejmowanie czynności zmierzających do przestrzegania obowiązku utrzymania w należytym stanie obiektu budowlanego. Kwestie techniczne związane z bezpiecznym użytkowaniem obiektu oraz oceną, czy obiekt ten jest w odpowiednim stanie technicznym, wykraczają poza kompetencje organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
POLECAMY
Współpraca z organami PIS, jeżeli kontrola jest przeprowadzana rzetelnie, powinna leżeć w interesie szkoły. Pozwoli ona na wychwycenie potencjalnych nieprawidłowości, które mogłyby w innej sytuacji doprowadzić do powstania zagrożenia zdrowia lub nawet życia uczniów. Konieczność podjęcia współpracy z inspektorami uzasadniają dodatkowo istniej...