Bezpieczeństwo na wycieczkach szkolnych

Obowiązek zapewnienia bezpiecznych warunków na wycieczkach szkolnych

Podstawy prawne dotyczące organizacji bezpiecznych wyjazdów szkolnych znajdują się w kilku aktach prawnych, w tym:

• ustawie z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (t.j. Dz. U. z 2024 r., poz. 737 z późn. zm.),
• rozporządzeniu MEN z dnia 25 maja 2018 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki (Dz. U. z 2018 r., poz. 1055),
• rozporządzeniu MENiS z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 1604 z późn. zm.).
   

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo oświatowe organ prowadzący szkołę lub placówkę oświatową odpowiada za jej działalność, w tym za zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki uczniów. Chociaż to dyrektor oraz personel szkoły są zobowiązani do bezpośredniego wdrażania przepisów dotyczących bezpieczeństwa wycieczek szkolnych, to odpowiedzialność finansowa za ewentualne zaniedbania spoczywa przede wszystkim na organie prowadzącym. W sytuacji gdy podczas wycieczki uczeń dozna uszczerbku na zdrowiu, organ prowadzący może być stroną pozwaną w postępowaniu odszkodowawczym.
Personel szkoły ponosi głównie odpowiedzialność dyscyplinarną, choć organ prowadzący może dochodzić odszkodowania od konkretnego pracownika, jeśli jego zaniedbanie doprowadziło do szkody. Ta zasada odnosi się zarówno do szkół publicznych, jak i niepublicznych placówek oświatowych.
Drugi z aktów prawnych reguluje organizację krajoznawstwa i turystyki w publicznych szkołach i placówkach. Przepisy rozporządzenia mają zastosowanie wyłącznie w przewidzianych w nim przypadkach, obejmując organizację zajęć lekcyjnych, pozalekcyjnych i pozaszkolnych w formach określonych w § 4:

1. wycieczek przedmiotowych – organizowanych przez nauczycieli w celu uzupełnienia programu nauczania w ramach jednego lub kilku przedmiotów,
2. wycieczek krajoznawczo-turystycznych o charakterze interdyscyplinarnym, niewymagających przygotowania kondycyjnego ani specjalistycznego sprzętu, służących zdobywaniu wiedzy o otaczającym środowisku i jej praktycznemu zastosowaniu, specjalistycznych wycieczek krajoznawczo-turystycznych, 
3. wymagających przygotowania kondycyjnego, sprawnościowego i umiejętności posługiwania się specjalistycznym sprzętem, obejmujących intensywną aktywność fizyczną lub długodystansowe trasy.
    

Przepisy rozporząd...