Przepisy prawa pracy normują zasady dokonywania potrąceń z wynagrodzenia za pracę z uwagi na fakt, że podlega ono szczególnej ochronie. Warto także zauważyć szeroką interpretację wynagrodzenia za pracę dla celów wykonywania potrąceń.
Zmiana definicji wynagrodzenia dla potrzeb egzekucyjnych
W poprzednim porządku prawnym (do 25 marca 2024 r.) przez pojęcie wynagrodzenia należało rozumieć wynagrodzenia oraz niewyłączone spod egzekucji inne świadczenia pieniężne związane z pracą lub funkcją wykonywaną przez zobowiązanego na podstawie stosunku pracy oraz innej podstawie, jeżeli z tego tytułu zobowiązany otrzymywał okresowe świadczenia pieniężne.
Obecnie pojęcie wynagrodzenia obejmuje wynagrodzenia oraz inne świadczenia pieniężne związane z pracą lub funkcją wykonywaną przez zobowiązanego na podstawie stosunku pracy oraz innej podstawie, jeżeli z tego tytułu zobowiązany otrzymuje okresowe świadczenia pieniężne, w tym świadczenia pieniężne przysługujące z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, wypłacane przez pracodawcę w okresie zatrudnienia, a także w okresie 12 miesięcy od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy.
Wynika z tego, że dokonano włączenia do kategorii wynagrodzenia świadczeń przysługujących z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa wypłacanych przez pracodawcę na podstawie ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.
Ponieważ świadczenia pieniężne przysługujące z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa będą podlegały zajęciu przez administracyjny organ egzekucyjny w zakresie określonym w przepisach o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (a nie tak jak wynagrodzenie ze stosunku pracy, które podlega egzekucji na zasadach określonych w przepisach Kodeksu pracy), to podstawowe kategorie procesu zajęcia komorniczego, jak np. kwoty wolne od potrąceń, limity potrąceń, pozostają takie jak w poprzednim porządku prawnym. W jakim celu więc wprowadzono zmiany?
Zdaniem ustawodawcy modyfikacja ta była niezbędna w celu uniknięcia konieczności oddzielnej egzekucji wierzytelności z tytułu pracy wykonywanej przez pracownika oraz z tytułu innych świadczeń wypłacanych przez pracodawcę, u którego zostało zajęte wynagrodzenie za pracę, a także w celu zapewnienia ciągłości procedury egzekucyjnej i obniżenia kosztów egzekucyjnych.
Elementy wynagrodzenia za pracę
- wynagrodzenie zasadnicze,
- zmienne i stałe elementy wynagrodzenia o charakterze obowiązkowym i fakultatywnym:
- premie,
- nagrody,
- dodatki, np. stażowy, zadaniowy, funkcyjny.
Ochronie podlegają również należności przysługujące pracownikowi, które pozostają w ścisłym związku ze stosunkiem pracy, tj.:
- wynagrodzenie za czas niewykonywania pracy,
- wynagrodzen...