Autor: Jarosław Kordziński

Człowiek jest jedynym przedstawicielem świata zwierząt, który potrafi się porozumiewać. To, że potrafimy nie tylko dostrzegać otaczającą nas rzeczywistość, dokonywać analizy zachodzących w niej zależności, a co najważniejsze – nazywać poszczególne jej części, a nawet reinterpretować i tworzyć własne światy, zawdzięczmy między innymi naszemu mózgowi. Jak więc komunikować się z rozwijającym się dzieckiem?

Wielu z nas przypisuje rozmaite oceny wydarzeniom, które mają miejsce się w naszym życiu. Zdarza się nam pomyśleć: „widać los tak chciał”, ale też „nigdy mi się nie udaje” albo „ten świat się na mnie uwziął”. Bywa, że tego typu myśli z czasem decydują o znaczeniu danego wydarzenia. Zaczynamy myśleć „los się na mnie uwziął, nigdy mi się nic nie uda”. W efekcie przyczyny całego zła, jakie nas spotyka, lokujemy w czynnikach zewnętrznych typu: świat, system, oni. Tylko nie my! Takie zjawisko w psychologii nazywa się zjawiskiem fuzji. I podobnie jak w teatrze, kiedy już fuzja się pojawi, musi w którymś momencie wystrzelić.

Szkoła powinna w coraz większym stopniu stawać się miejscem współpracy wielu osób. Większości? Może nawet wszystkich, którzy są z nią związani.

Wielu z nas z uznaniem odnotowuje przesłanie niezliczonych obrazków, które spotykamy w sieci, a które zawierają tekst typu: „Jeśli huśtałeś się na trzepaku, to miałeś szczęśliwe dzieciństwo”. Wielu z nas z niepokojem wyraża się o dzisiejszych dzieciach, które nie potrafią się ze sobą bawić, a czas spędzają głównie przyklejone do ekranu swoich smartfonów. Wielu z nas nie rozumie, dlaczego te dzieci nic z tym nie robią i dlaczego coraz bardziej różnią się od nas, kiedy byliśmy w ich wieku. I… nic z tym nie robimy!

Świat się zmienia. Zmienia się również rzeczywistość szkoły i procesów w niej zachodzących, a także wypełniający szkołę uczniowie oraz – choć w mniejszym zakresie – ich nauczyciele. Wobec tak wielu zmian musi się też zmienić sposób nauczania. Pojawiły się nowe rozwiązania: z jednej strony bazujące na technikach pracy zespołowej, z drugiej – wynikające z możliwości, jakie dają rozwiązania cyfrowe, z trzeciej – będące konsekwencją rozwoju neuronauk i coraz szerszego stosowania wiedzy o tym, jak uczy się mózg.

Szkołą rządzi autorytet formalny. Mówią o tym rodzice wysyłający swoje maluchy na naukę: „Pamiętaj słuchać nauczyciela. On wie lepiej!”. Mówią o tym sami nauczyciele: „Co może powiedzieć ktoś, kto nie uczy w szkole? Nic nie może powiedzieć!”. Mówią też o tym uczniowie: „Nauczyciela trzeba słuchać, bo inaczej postawi jedynkę!”. To przykre, ale tak jest. Pytanie, jak przykłada się do tego polska szkoła, a zwłaszcza przepełniająca ją na wiele sposobów dyskryminacja.

Obecnie na kształt rynku pracy oraz sposób i miejsce wykonywania zadań zawodowych wpływają w coraz większym stopniu postęp technologiczny, cyfryzacja, globalizacja, zmiana środowiska czy starzejące się społeczeństwo. Zmianie ulega zapotrzebowanie na określone umiejętności. Z tego względu jednym z podstawowych kierunków realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2021/2022 uczyniono wdrażanie Zintegrowanej Strategii Umiejętności.

Dobra diagnoza potrzeb i odpowiednio dobrane grupy, opisywanie celów szkolenia językiem oczekiwanych efektów, właściwy dobór treści oraz osób prowadzących i możliwość zastosowania nowych osiągnięć przez absolwentów szkolenia bezpośrednio w pracy z uczniami – to czynniki gwarantujące dyrektorowi, że działania związane z doskonaleniem zawodowym jego kadry pedagogicznej przełożą się na rozwój organizacyjny kierowanej przez niego placówki.