Najwyższa Izba Kontroli opublikowała 16 grudnia 2021 r. raport zatytułowany „Dostępność profilaktyki i leczenia dla dzieci i młodzieży z zaburzeniami metabolicznymi wynikającymi z otyłości i chorób cywilizacyjnych”. Z powyższego raportu wynika, że w badanym okresie (od stycznia 2018 r. do końca marca 2020 r.) system opieki zdrowotnej nie zapewniał kompleksowej opieki pacjentom do 18. roku życia, w tym z nadmierną masą ciała. Brakowało skoordynowanych działań i całościowego podejścia do problemu, począwszy od działań profilaktyczno-edukacyjnych, przez skuteczną diagnostykę, po szybki dostęp do efektywnego leczenia. Prowadzona profilaktyka, polegająca głównie na udzielaniu ustnych pouczeń i przekazywaniu materiałów promocyjnych, nie przyniosła oczekiwanych rezultatów.
Co mówią raporty i statystyki o problemie nadwagi i otyłości u dzieci?
Z raportu NIK wynika, że spośród 644 pacjentów w wieku od 2 do 18 lat, będących pod opieką badanych placówek, nadwagę lub otyłość stwierdzono u 140 pacjentów, czyli u 22%, z tego 91 osób miało nadwagę (65%), a 49 (35%) cierpiało na otyłość. W przypadku nadwagi problem dotyczył w niemal takim samym stopniu dziewczynek (46), jak i chłopców (45); na otyłość częściej chorowali chłopcy (28) niż dziewczynki (21). Zarówno nadwagę, jak i otyłość najczęściej diagnozowano w grupie wiekowej 10–14 lat, najrzadziej – wśród najmłodszych dzieci w wieku od 2 do 4 lat. W tym miejscu warto zauważyć, że otyłość jest najpowszechniejszą chorobą cywilizacyjną na świecie, niosącą za sobą wiele powikłań zdrowotnych, jak np.: zaburzenia metaboliczne, cukrzyca, nadciśnienie, udar, choroba wieńcowa, schorzenia kardiologiczne, zaburzenia oddychania czy zwyrodnienie stawów. Ponadto w Raporcie Światowej Federacji ds. Otyłości wydanym w marcu 2021 r. wskazano również na istotny związek między otyłością a problemami natury psychologicznej, ryzykiem zachorowania na nowotwory, a nawet COVID-19. Co gorsza, według danych Instytutu Żywienia i Żywności z 2018 r. polskie dzieci tyją najszybciej w Europie.
W latach 70. ubiegłego wieku nadmierną masę ciała notowano w Polsce u mniej niż 10% uczniów, a w ostatnich latach odsetek takich uczniów wynosi już 22%. Z raportów opracowanych na zlecenie Ministra Zdrowia wynika, że w 2018 r. nadwagę miało nawet 30,5% dzieci w wieku szkolnym. Niestety, występowanie nadwagi i otyłości wiąże się nie tylko ze zwiększeniem prawdopodobieństwa wystąpienia licznych chorób, ale także niesie za sobą konsekwencje społeczne. Zaburzenia metaboliczne mogą bowiem utrudniać lub nawet uniemożliwiać edukację, a w przyszłości również funkcjonowanie na rynku pracy. Mogą być przyczyną absencji, niższej wydajności, a w konsekwencji wzrostu liczby rent wypłacanych z powodu niepełnosprawności. Jak widać, taki stan niesie za sobą długofalowe zagrożenie.
POLECAMY
Jakie są rekomendacje w zakresie skutecznej profilaktyki?
Remedium na zaistniały stan rzeczy wydaje się skuteczna profilaktyka polegająca na propagowaniu zdrowego stylu życia opartego na dwóch filarac...
