To może prowadzić do popełniania przez nich błędów w bieżącym kierowaniu i zarządzaniu szkołą. W opinii wielu badaczy wieloaspektowość i złożoność zarządzania oświatą sprawia, że dyrektorzy powinni na bieżąco kształtować kompetencje główne, do których należą między innymi:
- odpowiednie reagowanie na wiele różnorodnych bodźców pojawiających się w tym samym czasie (koordynacja zadań),
- kierowanie pracownikami pedagogicznymi i niepedagogicznymi,
- zarządzanie wieloma obszarami placówki,
- właściwa komunikacja,
- orientacja zespołowa1.
Rada Unii Europejskiej (UE) wskazuje na konieczność posiadania przez dyrektorów szkół wysokich kompetencji opartych na wartościach podstawowych. Wymienia się zaangażowanie zawodowe, zdolności motywowania i inspirowania innych, solidne umiejętności zarządcze, pedagogiczne i komunikacyjne2. Podobnie Pery3 stawia akcent na kompetencje polskich dyrektorów w zakresie zarzadzania, prakseologii i komunikacji. Kluczowe są również myślenie strategiczne, umiejętność współpracy w zespole, negocjowania, radzenia sobie w sytuacjach kryzysowych, kreatywność oraz stosowanie odpowiednich przepisów prawa4. Inni badacze do pożądanych kompetencji dyrektora polskiej szkoły zaliczają:
- szybką orientację w analizowaniu sytuacji i problemów,
- opanowanie sprawnych technik komunikowania się,
- zdolności przywódcze,
- wysoki stopień samoregulacji,
- trafną analizę skuteczności planowania i realizowania zadań oświatowo-wychowawczych w placówce5.
Rada UE podkreśla konieczność kształtowania silnego i skutecznego przywództwa na wszystkich szczeblach edukacji. Powód jest oczywisty. Przed liderami edukacyjnymi stoją różnorakie wyzwania. Odpowiadają oni nie tylko za podnoszenie jakości nauczania i poziomu wykształcenia, lecz także za zarządzanie zasobami ludzkimi, organizacją i finansami. Rada UE zwraca uwagę krajom członkowskim na szeroki kontekst skutecznego przywództwa w edukacji i kieruje postulaty między innymi w kwestii posiadania i rozwijania zdolności i cech potrzebnych do sprostania rosnącej liczbie zadań, które stoją przed kadrą kierowniczą szkół.
W związku z inicjatywą Rady UE z 2012 roku „Nowe podejście do edukacji” i z 2013 roku „Inwestowanie w kształcenie i szkolenie” zwrócono się do państw członkowskich, by zweryf...