Równość w szkole to fundamentalny element budowy sprawiedliwego społeczeństwa, które zapewnia każdemu uczniowi jednakowe szanse na rozwój, niezależnie od pochodzenia, statusu ekonomicznego, płci, orientacji seksualnej, religii czy niepełnosprawności. Edukacja jest podstawowym prawem człowieka, a szkoły powinny być miejscem, gdzie równość jest nie tylko teoretycznym założeniem, ale też codzienną praktyką.
Dział: Pod paragrafem
Podstawą właściwego rozwoju dzieci jest zapewnienie im życia w bezpiecznym i przyjaznym środowisku, bez przemocy i zaniedbania. Datego wszyscy dorośli mający styczność z dziećmi powinni je chronić przed jakimkolwiek krzywdzeniem. Jednym z narzędzi wzmacniających tę ochronę są Standardy ochrony małoletnich – zasady i procedury postępowania, do opracowania i wdrożenia których przedszkola, szkoły i placówki oświatowe miały czas do 15 sierpnia br.
Rok szkolny 2024/2025 rozpoczął się pełną parą. Ten czas to dla dyrektorów, nauczycieli i pedagogów jeden z intensywniejszych okresów w kalendarzu. W związku z tym przypominamy, jakie zmiany prawne zaszły w oświacie i muszą być przestrzegane w trwającym już roku szkolnym.
14 sierpnia 2024 r. został złożony przez grupę posłów u Marszałka Sejmu RP projekt ustawy o wychowaniu patriotycznym zmieniający niektóre ustawy. Projekt zmienia ustawy: ustawę z 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe, ustawę z 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela, z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, ustawę z 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz ustawę z 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych.
Konieczność zapewnienia uczniom bezpieczeństwa podkreślana jest w wielu przepisach prawa oświatowego. Ich realne wdrożenie może niekiedy okazać się problematyczne, warto zatem co jakiś czas dokonywać kontroli w zakresie przestrzegania przez szkołę procedur i podejmowanych działań mających na celu zapewnienie uczniom bezpiecznych warunków nauki i pobytu w szkole.
Często w swoich wnioskach o dostęp do informacji wnioskodawcy pytają o imiona i nazwiska, wysokość wynagrodzeń, sposób postępowania z uczniem sprawiającym problemy wychowawcze. Powoduje to konieczność dokonania przez dyrektora szkoły oceny, czy ujawnienie takich danych nie narusza prawa do prywatności osoby, o którą wnioskodawca pyta.
Jak dotąd przepisy mówiły o tym, że w szkołach i placówkach koniecznie jest zapewnienie dostępu do ciepłej i zimnej wody oraz środków higieny osobistej. Przepisy te nie były jednak doprecyzowane. Ministerstwo Edukacji Narodowej postanowiło zatem dokonać na tym polu zmian. 3 lipca 2024 r. weszła w życie nowelizacja rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach. Co jest zawarte w nowych przepisach?
Przyczynkiem do niniejszego artykułu jest pismo Rzecznika Praw Obywatelskich do Ministra Edukacji i Nauki w sprawie wykreślenia z ewidencji szkół niepublicznych prowadzonych przez właściwe organy JST (wójtów, burmistrzów, prezydentów miast) placówek oświatowych, w których w całości odbywa się edukacja domowa. Chodzi o przypadki „szkół bez uczniów”, co stanowi, uwzględniając konkurencję na rynku niepublicznej oświaty realizowaną na zasadach podmiotów działalności gospodarczej, sposób na znalezienie „niszy rynkowej” i przyciągnięcie ucznia i rodzica do takiej placówki.
Pod koniec roku nastąpiły zmiany w rozporządzeniach regulujących kwestię wydawanych przez szkoły świadectw i dyplomów. Część z nich ma charakter kosmetyczny, warto jednak być z nimi na bieżąco.
W dalszym ciągu ulegają zmianie podstawy prawne funkcjonowania systemu oświatowego w Polsce (i to w różnych jego obszarach funkcjonowania). Mając na względzie liczbę dokonywanych zmian oraz ich wagę merytoryczną, należy precyzyjnie ustalić metodologię wdrażania poszczególnych regulacji prawnych – niekiedy bardzo obszernych i wielowątkowych (dokonujących poważnych zmian również w innych przepisach). Taką formułę metodologiczną dotyczącą właśnie wprowadzania zmian systemowych zawiera ostania nowelizacja ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe, która wprowadza nowy rodzaj placówki, jakim są branżowe centra umiejętności.
Na początku roku kalendarzowego dyrektorzy niepublicznych placówek muszą zmierzyć się z dodatkowymi obowiązkami. Chociaż mają one charakter cykliczny i są wykonywane co roku, to jednak warto przypominać zwłaszcza o tych najistotniejszych, ponieważ w natłoku innych czynności może zdarzyć się, że o czymś zapomnimy. Poniżej znalazło się zestawienie wybranych obowiązków związanych z zarządzaniem niepubliczną placówką na początku nowego roku kalendarzowego.