Sposoby zarządzania zmieniają się wraz z całym światem. Niektóre zmiany wymusza technologia, ale najciekawsze są te, które wynikają z lat doświadczeń na dyrektorskim polu i popychają warsztat zarządzania w prawdziwie nowym kierunku. Do takich z całą pewnością należy zwinne zarządzanie, czyli Agile. Znajomość tego podejścia jest o tyle istotna, że dziś wiadomo już z całą pewnością, że prędzej czy później, uwzględniając nieliczne wyjątki, wszyscy menedżerowie będą zwinni.
Dział: Zarządzanie placówką
Dyrektorzy szkół muszą odnaleźć się w nowych warunkach dynamicznie zmieniającego się środowiska szkolnego. Współczesna szkoła realizuje swoje cele w rzeczywistości, w której przenikają się różne uwarunkowania: wewnętrzne, zewnętrzne, lokalne i regionalne, związane z poziomem edukacyjnym oraz aspiracjami uczniów i ich rodziców. W związku z tym zarządzanie szkołą to zarządzanie wieloma jej obszarami. Jest to zadanie złożone, trudne i wymagające olbrzymiej wiedzy, doświadczenia i determinacji oraz odpowiednich kompetencji.
Edukacja jest jedną z najstarszych usług, jaką społeczeństwa i społeczności świadczą sobie nawzajem, wychodząc ze współdzielonego wniosku, że wiedza i umiejętności są kluczami do lepszego, produktywnego życia. Również nie od dziś edukacja stanowi biznes i kieruje się prawami rynku i kapitalizmu. Instytucje edukacyjne, publiczne lub prywatne podlegają ocenom, krytycznemu oglądowi konsumentów, a zatem stanowią usługi, które mimo wsparcia państwowych i międzynarodowych struktur i standardów muszą liczyć się z prawami rynku.
Zgodnie z obowiązującym prawem dyrektor dwa razy do roku przygotowuje sprawozdanie z prowadzonego przez siebie nadzoru pedagogicznego. Zwykle po pierwszym i po drugim półroczu przedstawia swoje wnioski z realizacji określonych zadań. Z uwagi na to, że nie ma jednego przyjętego wzoru takiego sprawozdania, każda osoba sprawująca nadzór pedagogiczny może to zrobić w dowolnej, wybranej przez siebie formie.
Prawdziwym wyzwaniem dla dyrektora lub kierownika jest zazwyczaj ogrom inicjatyw, projektów i przedsięwzięć, nad którymi w tym samym czasie trzyma pieczę. Nawet jeśli stosuje podstawy skutecznej delegacji i może polegać na oddanym i zaangażowanym zespole, o kłopoty nietrudno, jeśli nie monitoruje się postępów regularnie i nie interweniuje się w stosownych momentach. Sprawozdawczość, najczęściej opierająca się na regularnych spotkaniach, jest typowym, tradycyjnym remedium na ten kłopot, ale ma swoje wady – drobne problemy mogą przepaść w ogólnej dyskusji, a czasochłonność zebrań odrywa od palących obowiązków. Warto zatem sięgnąć po coś nowszego, sprawdzonego, a także przyjaznego wobec nowoczesnej technologii i pracy zdalnej – tablice kanban.
Szkoła powinna w coraz większym stopniu stawać się miejscem współpracy wielu osób. Większości? Może nawet wszystkich, którzy są z nią związani.
Efektywnie działający zespół dążący w poczuciu jedności do realizacji wyznaczonych sobie celów jest kluczem do sukcesu każdej organizacji. Niezwykle ważne jest, by dyrektor jako lider grupy pracujących ze sobą ludzi, stworzył oparty o zasoby każdej jednostki zespół, który wykorzystując siłę synergii, pozwoli całej społeczności na optymalne realizowanie wspólnej wizji rozwoju.
Placówki działające w systemie warunków rynkowych powinny w sposób szczególny dbać o swoją ofertę oraz o trafność doboru metod pracy, które zapewnią im wysoką jakość proponowanych działań i atrakcyjność wyróżniającą je spośród innych placówek podobnego typu. Jednocześnie ciągła analiza oraz wnioski wynikające z przyglądania się procesowi oraz efektom pracy własnej placówki sprzyjają proponowaniu atrakcyjnych rozwiązań nie tylko tym, którzy z nich korzystają, ale też osobom, które są w niej zatrudnione.
Zaistniała sytuacja epidemiologiczna jest zarówno dla uczniów, jak i dyrektorów, nauczycieli, a także rodziców nie lada wyzwaniem. Dzieci, młodzież i nauczyciele, zamiast być w szkołach, są w domach, a zamiast zajęć w klasach mają tzw. zdalne nauczanie. Jesteśmy świadkami rewolucji, gdyż ze szkoły w zdecydowanej większości przypadków analogowej z dnia na dzień staliśmy się szkołą cyfrową. W jakim miejscu jesteśmy po kilku tygodniach funkcjonowania w nowej rzeczywistości? Czy sprostaliśmy wyzwaniu? A może to, co obserwujemy dzisiaj, to kryzys polskiej edukacji?
Niepubliczne placówki oświatowe muszą zadbać, by prowadzona przez nie dokumentacja przebiegu nauczania spełniała wymogi prawne. Z tego względu konieczne jest jej regularne kontrolowanie, a także ocenianie, czy sposób jej prowadzenia nie wymaga poprawek. Kontrolę dokumentacji dobrze przeprowadzać co najmniej dwa razy w roku szkolnym, tak aby nie doszło do niepotrzebnego nagromadzenia się nieprawidłowości.
Osobą, która powinna być najbardziej wartościowym mecenasem skutecznych działań marketingowych szkoły, jest przede wszystkim jej dyrektor. Dyrektor sam w sobie jest swoistym znakiem szkoły.
Wydawać by się mogło, że w obszarze zarządzania powiedziano już wszystko, a zmianom poddawane są jedynie drobne elementy, które podlegają modyfikacjom w celu zwiększenia efektywności organizacji. Otóż nic bardziej mylnego. Badacze problemu wyodrębnili pięć głównych modeli zarządzania, zgodnych z kolorami, które je określają – czerwień, bursztyn, oranż, zieleń i turkus.