Otwarty dostęp
Wraz ze zbliżającym się terminem zakończenia zajęć dydaktycznych dyrektorzy wszystkich szkół i placówek powinni już teraz myśleć o przygotowaniu do podsumowania realizacji nadzoru pedagogicznego w mijającym roku szkolnym, tak aby czas ten maksymalnie wykorzystać, a proces sprawozdawczy był przemyślany i przebiegał bez niespodzianek.
Kompetencje dyrektora placówki oświatowej w Polsce są ściśle związane z jego funkcją zarządczą i dotyczą wielu obszarów funkcjonowania organizacji. Nie jest tajemnicą, że współcześnie dyrektorzy funkcjonują w permanentnym stresie, ciągłym napięciu oraz w niepewnym środowisku nieoczekiwanych zmian i kryzysów.
W ciągu ostatnich kilku tygodni ChatGPT zdominował dyskusję o edukacji i pracy w szkole, zastępując rozmowę o jej o edukacji, jej przyszłości, zmianach i kierunkach, które powinny być inicjowane, lub już właśnie wprowadzane. Z całą pewnością należy jednak stwierdzić, że ChatGPT i jakiekolwiek inne narzędzie nie będzie w stanie zastąpić relacji, zwłaszcza przy organizowaniu wydarzeń w placówce.
Pod koniec 2022 r. została uchwalona przez Sejm i podpisana przez Prezydenta RP ustawa z dnia 1 grudnia 2022 r. o zmianie ustawy Kodeks Pracy oraz niektórych innych ustaw. Celem nowelizacji Kodeksu pracy było umożliwienie pracodawcom – w uzasadnionych przypadkach – przeprowadzania prewencyjnej kontroli pracowników na obecność w ich organizmach alkoholu lub środków działających podobnie do alkoholu, a także wprowadzenie regulacji dotyczących pracy zdalnej jako rozwiązania stałego. Rozwiązania dotyczące kontroli trzeźwości obowiązują od dnia 21 lutego 2023 r., a te dotyczące pracy zdalnej – od dnia 7 kwietnia 2023 r.
Pomimo tego, że ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela reguluje zasadniczo status prawny nauczycieli oraz pracowników pedagogicznych publicznych placówek systemu oświaty, to znaczną część jej przepisów stosuje się również w przypadku niepublicznych szkół i placówek oświatowych. Warto przyjrzeć się tym regulacjom nieco bliżej.
Nie sposób opisać wszystkich aspektów uwarunkowań finansowania niepublicznych placówek oświatowych, choć z pozoru zadanie to wydaje się proste, m.in. ze względu na precyzyjne podstawy prawne lub możliwość stosowania odpowiednich algorytmów. Niestety, jak wynika z literatury przedmiotu, opinii wielu dyrektorów oraz treści niniejszej publikacji, niepubliczne przedszkola, szkoły podstawowe i licea zlokalizowane na terenie jednej jednostki samorządu terytorialnego (JST) mogą otrzymywać odmienną dotację od podobnych placówek podległych pod inną JST.
Coraz częściej w praktyce prowadzenia przedszkoli, ale w pewnym zakresie również szkół, pojawia się problem kwestionowania przez organy dotujące finansowania z dotacji niektórych zajęć. Chodzi przede wszystkim o tak zwane zajęcia dodatkowe, np. rytmika, sport, dodatkowy język, czy umuzykalnienie. Na „celowniku” organów są także aktywności, zwane przez nich często „atrakcjami”, a chodzi o np. wycieczki, wyjścia do teatru czy na wystawę.
W 2023 r. egzamin maturalny zostanie przeprowadzony w Formule 2015 oraz Formule 2023. Formuła 2015 dotyczy absolwentów: trzyletniego liceum ogólnokształcącego, czteroletniego technikum, branżowej szkoły II stopnia, klas dotychczasowego liceum plastycznego, liceów profilowanych, techników i liceów uzupełniających oraz ponadpodstawowych szkół średnich, którzy w latach 2018–2022 przystąpili do egzaminu, ale nie uzyskali świadectwa dojrzałości. Natomiast Formuła 2023 obejmuje absolwentów: czteroletniego liceum ogólnokształcącego, szkół artystycznych realizujących program czteroletniego liceum oraz ponadpodstawowych szkół średnich.
Wysokość dotacji powinna pozostawać w ścisłej relacji w stosunku do liczby dzieci uczęszczających do szkoły czy przedszkola. W przypadku gdy zmniejszy się liczba uczniów jej wysokość ulegnie więc zmniejszeniu, ale powinna ulec podwyższeniu w sytuacji, gdy w ciągu roku jednostka oświatowa przyjmie kolejne osoby. To jedna z możliwych sytuacji, w których dojść może do zaniżenia kwoty dotacji. Kiedy należy dochodzić swoich praw składając pozew do sądu powszechnego, a kiedy skargę do sądu administracyjnego i jak to zrobić?
Charakterystyczny logotyp „1%” na stałe wpisał się w krajobraz zarówno większych, jak i mniejszych miejscowości, szczególnie w okresie od lutego do końca kwietnia, czyli czasie bezpośrednio poprzedzającym okres składania rocznego rozliczenia PIT. Zmienione przepisy obowiązują od 1 stycznia 2023 r., zatem już rozliczając zeznanie podatkowe za rok ubiegły – 2022, mamy możliwość przekazać nie 1%, lecz 1,5%.
W poprzednim wydaniu opisywałem, jak wygląda początek nowego roku budżetowego i jak dobrze go rozpocząć. I znowu, zgodnie z nietracącą nic na aktualności maksymą przypisywaną pewnemu włoskiemu kondotierowi oraz francuskiemu marszałkowi (historia jest tu w sporze), do prowadzenia szkoły, przedszkola czy placówki (u nich – wojny), potrzeba pieniędzy, pieniędzy i jeszcze raz pieniędzy.
Edukacja jest jedną z najstarszych usług, jaką społeczeństwa i społeczności świadczą sobie nawzajem, wychodząc ze współdzielonego wniosku, że wiedza i umiejętności są kluczami do lepszego, produktywnego życia. Również nie od dziś edukacja stanowi biznes i kieruje się prawami rynku i kapitalizmu. Instytucje edukacyjne, publiczne lub prywatne podlegają ocenom, krytycznemu oglądowi konsumentów, a zatem stanowią usługi, które mimo wsparcia państwowych i międzynarodowych struktur i standardów muszą liczyć się z prawami rynku.
