Otwarty dostęp
Rok szkolny 2020/2021 jest wyjątkowym wyzwaniem dla dyrektorów szkół. Nikt nie potrafi obecnie przewidzieć, w jakich okresach zajęcia będą się odbywały stacjonarnie, a w jakich zdalnie. Jedno jest jednak pewne – sposób realizacji zadań szkoły w nowym roku szkolnym będzie zdeterminowany stopniem zagrożenia związanego z pandemią COVID-19.
Przedmiotem omawianej w niniejszym artykule sprawy była skarga złożona przez organ prowadzący niepubliczne przedszkole na czynności wójta gminy. Wójt odmówił uwzględnienia korekt dotyczących informacji o faktycznej liczbie dzieci uczęszczających do niepublicznego przedszkola prowadzonego przez stronę skarżącą za okres od stycznia do września 2018 r. i wypłaty za ten okres dotacji oświatowej w pełnej wysokości. Istotne w tej sprawie jest, że korekta została dokonana już po zakończeniu roku budżetowego.
Zmiana w edukacji powinna zacząć się od sposobu przygotowania nauczycieli, bo dopiero nauczyciele przygotowani do zmian mogą coś zmienić.
Mija pół roku tego wyjątkowego stanu, jakiego nigdy dotąd nie przeżyliśmy. Na szczęście minione wakacje pozwoliły nam choć trochę odetchnąć po tych trudnych miesiącach. Przed nami jednak nowy rok szkolny i kolejne wyzwania. Czy czegoś się przez ten czas nauczyliśmy? Na pewno wiele, lecz niekoniecznie zdobyliśmy najlepsze doświadczenia.
Wchodzimy na śliski teren – na przestrzeń rynku, zachwalania towaru i sprzedaży. Wielu z nas bardzo tego nie lubi, zwłaszcza gdy kwestie marketingu, promocji, dostaw i klientów próbuje się rozpatrywać w kontekście tak ważnych zagadnień, jak misja edukacyjna szkoły i oświatowe posłannictwo nauczycieli. Może więc warto spojrzeć na całą rzecz z innej strony?
Nigdy wcześniej w edukacji nauczanie zdalne nie było tak potrzebne i przydatne jak teraz. Gdyby nie możliwość edukacji online, w obecnej sytuacji nauczyciele mieliby bardzo utrudniony dostęp do komunikacji z uczniami oraz do uczenia. Chociaż wykorzystywanie nowoczesnych technologii w edukacji na pierwszy rzut oka może się wydawać nieco skomplikowane, to z pomocą różnych rozwiązań i dobrego łącza internetowego nauczyciele mogą realizować bardzo efektywne lekcje dla swoich uczniów.
W kwietniowym wydaniu czasopisma „Forum Placówek Niepublicznych” pisaliśmy szeroko o kontrolach przeprowadzanych w szkołach lub przedszkolach przez Najwyższą Izbę Kontroli. Zakres zainteresowań NIK obejmuje działalność jednostek oświatowych, a także funkcjonowanie systemu oświaty w szerszym znaczeniu. W trakcie ostatnio prowadzonych akcji kontrolnych NIK przyglądała się zwłaszcza efektom wdrożenia zmian w systemie edukacji. W 2020 r. przeprowadzane są kolejne kontrole, w tym dotyczące m.in. kształcenia w szkołach specjalnych. Oznacza to, że również niepubliczne szkoły specjalne powinny znać przynajmniej podstawowe zasady, na jakich opierają się kontrole NIK.
Co może zrobić lider, aby motywować pracowników do zaangażowania? Przykładowo, zamiast dawać gotowe rozwiązania – pytać, a pytaniami wydobywać naturalne zasoby pracowników. Umożliwi mu to również lepsze ich poznanie i jednocześnie pozwoli zbudować relacje oparte na autentyczności.
W związku z organizacją zdalnego nauczania nie zostały wprowadzone jasne regulacje dotyczące odpowiedzialności za uczniów w czasie zajęć. Dyskusyjne pozostają także inne kwestie, np. czy nauczyciel i uczniowie muszą mieć w czasie prezentowania lub wykonywania ćwiczeń włączone kamery lub przesyłać nagrania. Obawy te w praktyce powodują, że niektórzy nauczyciele w większym stopniu realizują w ramach zajęć wychowania fizycznego zadania o charakterze teoretycznym niż praktycznym.
O tym, w czym kryje się sekret wewnętrznej motywacji dzieci do uczenia się, o znaczeniu zabawy w procesie edukacyjnym, zaletach zrezygnowania z oceny niedostatecznej i swojej wizji szkoły opowiada dr Mikołaj Marcela.
W sentencji do wyroku sąd stwierdził, że należy kontrolować dotacje oświatowe otrzymywane przez wybrane podmioty prowadzące placówki edukacyjne, jednak sam proces kontroli nie może być nadmiernie rygorystyczny. Przy kontroli danej placówki istotne jest bowiem to, czy zrealizowała ona zakładane cele oświatowe, innymi słowy, czy w ramach tej placówki określona liczba osób ukończyła zaprojektowane cykle kształcenia (ogólnego lub specjalistycznego). Z przepisów ustawy Kodeks postępowania administracyjnego wynika, że okoliczności te
mogą być stwierdzane przez organy za pomocą wszystkich możliwych środków, w tym przesłuchania świadków czy badania dokumentacji.
Wiele jednostek oświatowych prowadzonych jest i funkcjonuje jako niewielkie placówki. Można w zasadzie powiedzieć, że w ogromnej ich liczbie, oprócz sieciowych szkół czy przedszkoli, pracują członkowie rodziny. Tak dzieje się w niejednej szkole, a może nawet częściej w przedszkolach, zarówno niepublicznych, jak i publicznych. Są one bowiem nierzadko prowadzone przez członków rodziny i mają właśnie „rodzinny” charakter.
